نظام‌های تفکر

با اینهمه تاریخ‌تفکر در قبال این نتیجه‌گیری که چون تئوری علمیِ نگاه به‌جهان ، بهترین تئوریِ تدوین شده‌ی موجود است پس لزوماً کامل و نهایی نیز هست ، به ما هشدار می‌دهد ؛ باید به‌یاد داشته باشیم که تعمیم‌های علمی یا به‌طور کلی‌تر قوانین طبیعت ، صرفاً فرضیه‌هایی به‌منظور تبیین آن "عرصه‌ی خیال‌های بی‌قرار و سکونِ" تفکر است که آن‌را با نام‌های بسیار عظیمِ جهان هستی منزلت می‌بخشیم . در تحلیل نهایی جادو ، مذهب و علم جز نظریه‌های تفکر نیستند ، و چون علم بر دو سلف خود پیشی گرفته است پس ممکن است که خود نیز زمانی جا به فرضیه‌ای کامل‌تر ، شاید به‌شیوه‌ی نگرشی کاملاً متفاوت به پدیده‌ها (به نشان دادن سایه‌ها بر روی پرده) بسپارد که در این نسل نمی‌توانیم تصورش را بکنیم . پیشرفت دانش حرکتی بی‌پایان به‌سوی هدفی است که هر دم عقب‌تر می‌نشیند . نیازی نیست که از این جستجوی بی‌پایان بنالیم ...
این جستجو ارمغان‌های عظیمی خواهد داشت که شاید خودمان شاهد آن نباشیم .
شاخه‌ی زرین / پژوهشی در جادو و دین ( جیمز جورج فریزر )