مازندران
دکتر صادق کیا معتقد است مازندران در شاهنامه ، برابر با مازندرانی که در تبرستان ، شمال ایران حاشیهی جنوبی دریای کاسپین است ، نمیباشد ؛ و مراد از آنجا سرزمین مستقل دیگری است که با مازندانِ شناخته شده نزد ما ارتباطی ندارد . [شاهنامه و مازندران]
در کتاب 'شاهنامه و مازندران' ص۳۲... دربارهی ریشهی نام مازندران آمده که : "گمان میرود که نام مازندران از سه جزء ساخته شده باشد ؛ نخست مَز Maz بهمعنی بزرگ (این واژه برابر است با Mah سانسکریت) ، دوم ایندرَه Indra نامِ یکی از خدایان آریایی که در آئین مزدیسنان از دیوها شمرده شده است ؛ سوم پسوند 'آن' که در شناختن نام مکان بسیار بهکار رفته است ، که در نامهای یونان ، توران ، خزران ، گیلان و ... ملاحظه میشود . در ادبیات سانسکریت نیز Mahêndra نام رودخانهای است ." [کتاب الهند ، ص۲۰۴ و ۲۱۳]
پس با این استنتاج ، مازندران نام سرزمینی غیرایرانی بوده که دیویسنان ، احتمالاً پرستندگان ایندرا در آنجا ساکن بودند و ایرانیان با این دیوان یا دیوپرستان در کشمکش و نبرد بودهاند . ... مازندر در پهلوی بهمعنی بزرگ نیز معنی میدهد .
وندیداد ؛ ترجمه ، واژهنامه ، یادداشتها ( هاشم رضی )
- ۰۰/۱۰/۰۳