شاهنامه‌ی بابر !

وقتی بابر به سن هشت‌سالگی رسید قسمتی از اشعار کتاب شاهنامه‌ی فردوسی و قسمتی از اشعار حافظ را می‌دانست ، اشعار فردوسی را از پدر آموخته بود و اشعار حافظ را از مادر ؛ بعد از اینکه وارد مرحله‌ی رجولیت گردید به اشعار فردوسی سراینده‌ی کتاب شاهنامه بیش از اشعار حافظ علاقه‌مند شد و از فرط علاقه نسبت به اشعار فردوسی دو تن از شعرا را واداشت که شاهنامه‌ای دیگر به زبان فارسی بسرایند تا مکمل شاهنامه‌ی فردوسی شود و وقایع تاریخی شرق [ایران] را از زمانیکه در شاهنامه‌ی فردوسی خاتمه می‌یابد تا زمان او دربر داشته باشد .
امروز نسخه‌ای از آن شاهنامه که در دوره‌ی زمامداری بابر به زبان فارسی سروده شد در دست نیست .
بعد از بابر دو کتاب دیگر سروده شد ، یکی به‌اسمِ 'پادشاه‌نامه' و دیگری موسوم به 'شاهنشاه‌نامه' ، هر دو کتاب به زبان فارسی است ، مشوق سرایندگان آن دو کتاب فرزندان بابر بودند که بعد از وی به امارت رسیدند ؛ آنها برخلاف سلطان محمود غزنوی که خلف‌وعده کرد و پاداش فردوسی را نداد ، به سرایندگان دو کتاب مذکور پاداش دادند ، به سراینده‌ی پادشاه‌نامه پنج‌هزار مثقال طلا ، و به سراینده‌ی شاهنشاه‌نامه هفت‌هزار مثقال طلا پاداش داده شد . ...
بابر بدون تردید علاقه به زبان فارسی را از پدر و مادر خود به ارث برد ولی قریحه و ذوق او هم در علاقه‌اش به زبان فارسی مؤثر واقع گردید طوریکه از سن یازده‌سالگی شروع به سرودن شعر کرد ... ؛ غزل معروف بابر که با این بیت شروع می‌شود :

هیچ‌کس چون من خراب و عاشق و رسوا مباد // هیچ محبوبی چو تو ، بی‌رحم و بی‌پروا مباد

در سن پانزده‌سالگی سروده شده ...
این غزل از تخیل سرچشمه نگرفته بلکه مولود عشق است ، بابر در پانزده‌سالگی عاشق شد و از سوز عشق این غزل را سرود .
از اشعاری که در سن یازده‌سالگی سروده چیزی در دسترس نیست ولی از اشعار سنوات سیزده و چهارده‌سالگیِ بابر که به زبان فارسی سروده شده نمونه‌هایی در دست است ...
ایران و بابر ( ویلیام ارسکین )