اثرِ پرِ جبرئیل بر ماه !
فرمود قوله تعالی : [هُوَ اَلَّذی] جَعَلَ اَلشَّمسَ ضیاءً والقَمَر نوراً . گفت من آفتاب را ضیاء آفریدم [و ماه را نور آفریدم] و نور کمتر بود از ضیاء و ضو عام بود بیشتر و نور خاص بود کمتر و جای دیگر گفت : وَالشَّمسَ سِراجاً وَ قمَرَاً مُنیراً آفتاب را گاهی ضو و ضیاء خواند و گاهی چراغ خواند و ماه را هرکجا یاد کرد نور خواند ، و پدید آمد که ماه را نور کمتر است و آفتاب را روشنایی بیشتر از بهر آنکه گفتیم که خدای عزّوجل روشنایی ماه را محو کرد چنانکه گفت : فَمَحوَنا آیَةَ اللَّیل پس جبرئیل را علیهالسلام بفرمود تا پَر بر روی ماه مالید تا روز از شب پدید آید و شمار سال و ماه پدید آید ، و این سیاهی بر روی ماه اثر پرِ جبرئیل است و این خبر گذشت اندرین کتاب ، اکنون علما اختلاف کردند اندر اصل آفتاب و ماه ، که خدای ایشانرا از چه آفرید ، گروهی گفتند که ایشان را از آتش آفرید و بهآخر باز آتش شوند گروهی گفتند از نور عرش آفرید ...
[...]
حدیث عبداللهبنعباس اندر صفت آفتاب و ماه : ...اگر خدای عزوجل ماه را همچنانکه بود بگذاشتی کس روز از شب بازندانستی و وقت آسودن ندانستی [و وقت کار کردن ندانستی] پس خدای عزّوجل از لطف خویش مر جبرئیل را بفرمود تا پر بر روی او مالید سهبار ، تا نور او کمتر شد و آن سیاهی که بر روی ماه پدید است اثر پرِ جبرئیل است . ...
تاریخ بلعمی ؛ تکمله و ترجمهی تاریخ طبری ( ابوعلی محمدبن محمدبن بلعمی )
- ۰۰/۱۰/۱۱