کاپادوکیه

این ایالت که نام و حدود آن در جغرافیای مختصر ایران گذشت ، از شمال به دریای سیاه و از جنوب به کوه‌های توروس و کیلیکیه ، از مشرق به رود فرات و از مغرب به رود هالیس محدود می‌شد . این ایالت پس از انقرض آسور ضمیمه‌ی ماد شد و سپس از ایالاتِ دولت شاهنشاهی هخامنشی محسوب می‌شد . مردم این کشور ارباب انواع را می‌پرستیدند ، یکی از این رب‌النوع‌ها ، ربةالنوع طبیعت بود که آن‌را 'ما' می‌خواندند ، در هنگام باده‌نوشی هنگام ستایشِ آن ، مردان به‌خود زخم می‌زدند و دختران ناموسشان را قربانی می‌کردند . دین پارسیان نیز در این سرزمین نفوذ کرده بود و اسامی ماه‌های ایشان پارسی بود .
پس از آمدن اسکندر به ایران آریارات پادشاه محلی از طرف ایران فرمان‌روای آنجا بود ، بواسطه‌ی اینکه سر اطاعت پیش آورد به‌جای خود ابقاء شد ، ولی پس از مرگ اسکندر به‌دست پردیکاس کشته شد . در آغاز قرن سوم ق.م کاپادوکیه استقلال خود را بازیافت ، پادشاهان آن ایالت نسب خود را به کوروش می‌رسانیدند و جدّ پادشاهان کاپادوکیه را آنافاس می‌دانسته ، چون آریارات (۳۲۲-۳۰۱ ق.م) نامی در زمان اسکندر مؤسس استقلال این کشور بوده است ، اغلب پادشاهان کاپادوکیه را نام آریارات بود .
ایران در عهد باستان ( جواد مشکور )