اُشنَر کیست ؟
يكشنبه, ۸ مهر ۱۳۹۷، ۰۴:۱۵ ب.ظ
نام اشنر در اوستا Aošnara و در فارسی میانه به گونه ی Ušnar آمده و با صفت Poürujīra خوانده شده است [؟]. منابع اوستایی کهن ترین متونی هستند که از اشنر سخن به میان آورده اند . در فروردین یشت نام او پس از فریدون آمده و فروهر او ستوده شده است :
"فروهر پاکدین اشنر بسیار زیرک را می ستاییم ..."
در متن 'آفرین پیغمبر زردشت' جایی که به گشتاسپ دعا می کند ، آمده است :
"... بکند که یکی از فرزندان تو مانند جاماسپ شود که به شاه کشوری چون تو ، گشتاسپ آفرین خواند ، بکند که تو چون مزدا سودبخش شوی ، چون فریدون پیروزمند شوی ، چون جاماسپ نیرومند شوی ، چون کیکاووس زورمند شوی ، چون اشنر پر هوش شوی ، چون تهمورث زیناوند شوی ..."
[...]
... اشنر وزیر فرزانه و خردمند ایرانی به روزگار کاووس کیانی بوده است ؛ سرگذشت کاووس خود شنیدنی است .
کاووس که خود از جاودانان بود ، بر هفت کشور پادشاهی و بر آدمیان و دیوان فرمانروایی یافت . سپس آنچنان بر نیروی خویش مغرور گشت که به اندیشه ی فرمانروایی بر آسمانها و ستیزه با اهورامزدا برخاست . اهریمن روان او را ویران ساخت و کردارهای نابخردانه از او سر زد . یکی آنکه گاوی را که نگاهدارنده ی مرز ایران و توران بود ، بکشت . دش کرداری دیگر آنکه دست به خون اشنر آلود و پندهای او را نادیده انگاشت . کاووس آنگاه همراه دیوان و بدکاران بر ستیغ البرز رفت تا با اهورامزدا بستیزد . اما خود و سپاهیانش بر زمین فرو افتادند و فرّ کیانی از او روی برتافت .
[...]
کوتاه سخن آنکه : زمان زندگی اشنر را چه بنا بر متن 'دادستان دینیک' در فاصله ی زمانی کیقباد و سیاوش بدانیم و چه به گفته ی 'بندهش ایرانی' و 'آفرین زردشت' در دوران شاهی کاووس بپذیریم ، وی فرزانه و حکیمی است که دستاورد تجربیات و اندیشه های نسلهای گذشته را از دوران پیش از تاریخ مکتوب به دوران ساسانی انتقال داده و اندرزهای او در میان متون ادبی فارسی میانه جریان یافته است .
مجموعه مقالات اولین گردهمایی زبان ، کتیبه و متون کهن ( جمعی از متخصصین و پژوهشگران )
"فروهر پاکدین اشنر بسیار زیرک را می ستاییم ..."
در متن 'آفرین پیغمبر زردشت' جایی که به گشتاسپ دعا می کند ، آمده است :
"... بکند که یکی از فرزندان تو مانند جاماسپ شود که به شاه کشوری چون تو ، گشتاسپ آفرین خواند ، بکند که تو چون مزدا سودبخش شوی ، چون فریدون پیروزمند شوی ، چون جاماسپ نیرومند شوی ، چون کیکاووس زورمند شوی ، چون اشنر پر هوش شوی ، چون تهمورث زیناوند شوی ..."
[...]
... اشنر وزیر فرزانه و خردمند ایرانی به روزگار کاووس کیانی بوده است ؛ سرگذشت کاووس خود شنیدنی است .
کاووس که خود از جاودانان بود ، بر هفت کشور پادشاهی و بر آدمیان و دیوان فرمانروایی یافت . سپس آنچنان بر نیروی خویش مغرور گشت که به اندیشه ی فرمانروایی بر آسمانها و ستیزه با اهورامزدا برخاست . اهریمن روان او را ویران ساخت و کردارهای نابخردانه از او سر زد . یکی آنکه گاوی را که نگاهدارنده ی مرز ایران و توران بود ، بکشت . دش کرداری دیگر آنکه دست به خون اشنر آلود و پندهای او را نادیده انگاشت . کاووس آنگاه همراه دیوان و بدکاران بر ستیغ البرز رفت تا با اهورامزدا بستیزد . اما خود و سپاهیانش بر زمین فرو افتادند و فرّ کیانی از او روی برتافت .
[...]
کوتاه سخن آنکه : زمان زندگی اشنر را چه بنا بر متن 'دادستان دینیک' در فاصله ی زمانی کیقباد و سیاوش بدانیم و چه به گفته ی 'بندهش ایرانی' و 'آفرین زردشت' در دوران شاهی کاووس بپذیریم ، وی فرزانه و حکیمی است که دستاورد تجربیات و اندیشه های نسلهای گذشته را از دوران پیش از تاریخ مکتوب به دوران ساسانی انتقال داده و اندرزهای او در میان متون ادبی فارسی میانه جریان یافته است .
مجموعه مقالات اولین گردهمایی زبان ، کتیبه و متون کهن ( جمعی از متخصصین و پژوهشگران )
