روش کشورداری عُمَر

در ذکر روش کشورداریِ عُمَر خلیفه ی دوم ، مشکویه خود سخنی دارد که توجه مسلمانان را هم از آغازِ اسلام نسبت به آیین کشورداری شهریاران ایران پیش از اسلام نشان می دهد . در تجارب الامم گوید : "عُمَر با کسانی از پارسیان در نهان بسیار می نشسته و پارسیان شیوه های پادشاهان ، بویژه شهریاران برجسته ی ایران و مشخصاً شیوه ی کشورداری انوشیروان را بر او می خوانده اند . عُمَر شیوه های آنان را خوش می داشته و همیشه از آن پیروی می کرده است ." مشکویه همچنین می گوید : "انوشیروان خود بر روش اردشیر بوده و خویشتن را بر شیوه ی اردشیر و عهد اردشیر که آن را در همین کتاب آورده ایم [متن : ۵۶ - ۱۱۴ ؛ ترجمه ۱۱۴ - ۱۲۹] می داشته و این را از دیگران نیز می خواسته است ." ( رک. تجارب الامم . تصحیح نگارنده ۱ : ۳۶۱ ؛ ترجمه ی نگارنده ۱ : ۳۷۸ )
[...]
تجارب الامم معتبرترین ماخذی است که عهد اردشیر در آن ثبت است . مرحوم مجتبی مینوی در مقدمه ی نامه ی تنسر می گوید : "قطعاً مصنف [نامه ی تنسر] برای نضج موادّ خویش از رساله ی وصیتنامه ی اردشیر پاپکان که ترجمه ی آن امروز در کتاب تجارب الامم برای ما محفوظ مانده و علی العجاله بعد از اوستا قدیمی ترین سندی است که در شکل کتاب برای ما باقی مانده است ، استفاده بسیار کرده است ." ( نامه ی تنسر ج ۲ خوارزمی ۱۳۵۴ ص ۱۸ - ۱۹ )

مجموعه ی مقالات اولین گردهمایی زبان ، کتیبه و متون کهن ( جمعی از متخصصین و پژوهشگران )